dịch vụ luật sư, tư vấn luật, công ty luật, luật sư, luật sư hà nội

Không đặt ra yêu cầu đặc biệt

​Việt Nam đã và đang trở thành điểm đến của nhiều doanh nghiệp nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc, vào đầu tư các dự án sợi, dệt, nhuộm...

Tại Nam Định, theo ông Nguyễn Văn Tuý, Trưởng phòng Thương mại Dịch vụ và Đối ngoại thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư, các dự án đầu tư vào lĩnh vực dệt nhuộm do BQL các khu công nghiệp tỉnh Nam Định phụ trách.

Trong số 4 dự án FDI dệt may của doanh nghiệp Trung Quốc đã được tỉnh Nam Định cấp giấy chứng nhận đầu tư, có ít nhất 2 dự án liên quan đến dệt nhuộm là: Công ty cổ phần dệt nhuộm Thiên Nam Sunrise và Công ty TNHH sợi dệt nhuộm Yulun Việt Nam. Dự án nhà máy của Công ty TNHH sợi dệt nhuộm Yulun Việt Nam mới được tỉnh Nam Định cấp giấy chứng nhận đầu tư vào tháng 3/2014.

Theo ông Nguyễn Việt Thắng, trưởng phòng Đầu tư và Quy hoạch (BQL các khu công nghiệp tỉnh Nam Định), hiện nhà máy này đang chạy thử máy và giai đoạn 1 làm về sợi với mức đầu tư 15 triệu USD về cơ bản đã xong. Còn phần dệt nhuộm đang chờ vận hành dự án rồi mới làm tiếp.

Ngoài ra, dự án khu công nghiệp Rạng Đông ở huyện Nghĩa Hưng, Nam Định cũng vừa được bổ sung mới vào Quy hoạch phát triển các KCN của cả nước. Dự án này do hai doanh nghiệp Trung Quốc là Công ty Luenthai, Công ty Sanshui Jialida cùng với Công ty cổ phần Đầu tư Vinatex đầu tư. Ông Nguyễn Mai Thuận, Trưởng phòng Môi trường (BQL các khu công nghiệp tỉnh Nam Định) cho hay, hiện chủ đầu tư mới đang tiến hành khảo sát, làm công tác chuẩn bị cho dự án.

Nhiều địa phương đã hạn chế các dự án đầu tư vào dệt, nhuộm do lo ngại ô nhiễm môi trường

Trước lo ngại về ô nhiễm môi trường khi tỉnh mở cửa cho nhiều dự án dệt nhuộm trong khi một số tỉnh phía Nam đã bắt đầu đặt FDI dệt may vào danh mục ngành nghề thu hút có điều kiện, ông Nguyễn Mai Thuận khẳng định: "Theo quy định chung của Nhà nước, các doanh nghiệp đã đầu tư vào thì phải đảm bảo xử lý nước thải làm sao đạt được tiêu chuẩn nhất định. Doanh nghiệp nào trên lãnh thổ Việt Nam đều phải tuân thủ theo quy định của pháp luật Việt Nam. Các đơn vị đang đầu tư trong các KCN của Nam Định cũng không ngoại lệ. Pháp luật đã quy định thì tỉnh yêu cầu doanh nghiệp thực hiện theo đúng như thế, chúng tôi không đặt ra yêu cầu gì đặc biệt hơn".

Trong khi đó, trao đổi với Đất Việt, bà Bồ Ngọc Thu, giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đồng Nai cho biết, nhuộm tác động rất lớn đến môi trường, do đó tỉnh Đồng Nai xếp vào diện thu hút có điều kiện nhằm kiểm tra, kiểm soát mức độ đáp ứng môi trường, khả năng xả thải của doanh nghiệp.  

"Đảm bảo môi trường là một trong những điều kiện chính để cấp giấy chứng nhận đầu tư và BQL các khu công nghiệp tỉnh sẽ kiểm soát việc này nhằm đảm bảo các doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ những quy định về xử lý chất thải. Ngoài ra, các yếu tố khác không có vấn đề gì lớn, chủ yếu là xem họ có đáp ứng các quy định của TƯ có liên quan đến đầu tư không mà thôi".

Tuy nhiên, giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đồng Nai nhấn mạnh, nhuộm ở đây không đơn thuần là nhuộm vải mà trong các công đoạn sản xuất ra các sản phẩm chi tiết cho ngành may mặc (tức công nghiệp hỗ trợ) vẫn có công đoạn nhuộm. Do đó, nếu cấm hẳn thì sẽ không thể có được các sản phẩm này, thay vào đó phải nhập từ nước ngoài và cuối cùng Việt Nam chỉ gia công lắp ráp mà không tăng được giá trị gia tăng qua sản xuất các phụ kiện.

"Do đó, phải tuỳ theo tình hình, điều kiện, nội dung dự án đầu tư gì, mức độ nhuộm ra sao thì tỉnh mới có ý kiến chứ không thể nói một câu chung chung là cấm hay không kiểm soát".

Bà Bồ Ngọc Thu cũng nhìn nhận, việc một số dự án dệt nhuộm chuyển ra miền Bắc là chuyện bình thường bởi đó là quyền của nhà đầu tư.

"Nhà đầu tư thấy chỗ nào phù hợp thì có quyền đi. Cho dù sản xuất ở đâu thì cũng là trên nước Việt Nam. Nếu người ta đi vì môi trường đầu tư không tốt thì mới đáng sợ, còn do điều kiện bảo vệ môi trường mà dự án ở vị trí nào đó không phù hợp, nhà đầu tư hoàn toàn có thể tìm vị trí khác thuận lợi hơn".

Gánh nặng cho ngân sách

Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, không chỉ ở ngoài Bắc, các nhà đầu tư nước ngoài cũng đổ vốn vào ngành dệt may phía Nam rất nhiều.

"Lần trước tôi đến tỉnh Bình Dương, chính quyền cho biết họ nhận hơn 200 đơn yêu cầu đầu tư cho dệt may và tỉnh đang xây dựng một cụm công nghiệp riêng cho dệt may".

Về vấn đề môi trường, bà Phạm Chi Lan cho rằng các tỉnh sẽ buộc phải tính toán và chắc chắn là phải hạn chế các dự án dệt, nhuộm bởi nếu cho quá nhiều dự án thuộc lĩnh vực này vào, nhất là khi nhiều doanh nghiệp không cam kết thực hiện được xử lý môi trường thì gánh nặng sẽ đổ lên chính quyền địa phương.

"Ngân sách địa phương không thể lo xuể hết được. Trong trường hợp đó, Nhà nước nên hỗ trợ cho doanh nghiệp Việt Nam bởi chi phí xử lý môi trường rất đắt. Không có lý gì lại bỏ tiền ngân sách để hỗ trợ cho doanh nghiệp đầu tư nước ngoài trong việc đảm bảo tiêu chuẩn môi trường trong khi lại không hỗ trợ doanh nghiệp Việt. Việc dừng hoạt động một số doanh nghiệp không đảm bảo được tiêu chí về môi trường, không cam kết đầu tư xử lý môi trường là hoàn toàn đúng".

Bà Lan cũng cho rằng, nếu đầu tư quá nhiều vào dệt may thì sẽ trở nên dư thừa bởi ngành dệt may phát triển có giới hạn của nó, không phải làm quá nhiều một lúc mà được. Do đó, cần phải tính toán ở mỗi khu vực làm bao nhiêu là vừa. Hơn nữa, các địa phương có rất nhiều dự án đầu tư khác nhau, nếu tạm dừng hoặc hạn chế các dự án dệt may cũng là một cách tính khôn ngoan và hợp lý.