dịch vụ luật sư, tư vấn luật, công ty luật, luật sư, luật sư hà nội

Ông Đặng Văn Thanh – Chủ tịch Hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế ngân sách của Quốc hội: Cơ quan thuế có thể xem xét miễn giảm bớt thuế…

Về phương pháp tính thuế: Giá tính thuế TTĐB đối với hàng hóa sản xuất trong nước được xác định như sau:

Giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt = Giá bán chưa có thuế GTGT – Thuế bảo vệ môi trường (nếu có) 1 + Thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt.

Trong đó: Giá bán chưa có thuế giá trị gia tăng được xác định theo quy định của pháp luật về thuế giá trị gia tăng; Thuế bảo vệ môi trường xác định theo pháp luật về thuế bảo vệ môi trường.

DN sản xuất hàng hoá chịu thuế tiêu thụ đặc biệt bán hàng qua các cơ sở trực thuộc hạch toán phụ thuộc: Thì giá làm căn cứ xác định là giá do cơ sở trực thuộc hạch toán phụ thuộc bán ra chưa có thuế GTGT và thuế bảo vệ môi trường (nếu có). Cơ sở sản xuất bán hàng thông qua đại lý bán đúng giá do cơ sở quy định và chỉ hưởng hoa hồng thì giá làm căn cứ xác định là giá bán chưa có thuế GTGT và thuế bảo vệ môi trưòng (nếu có) do cơ sở sản xuất quy định chưa trừ hoa hồng.

DN sản xuất hàng hoá chịu thuế tiêu thụ đặc biệt bán hàng qua các cơ sở kinh doanh thương mại: Thì giá làm căn cứ tính thuế là giá bán chưa có thuế GTGT và thuế bảo vệ môi trường (nếu có) của cơ sở sản xuất nhưng không được thấp hơn 10% so với giá bán bình quân của cơ sở kinh doanh thương mại đó bán ra.

Nếu giá bán của cơ sở sản xuất thấp hơn 10% so với giá cơ sở kinh doanh thương mại bán ra thì giá tính thuế là giá do cơ quan thuế ấn định.

Như vậy, khi tính thuế (TTĐB), giá tính thuế là giá cuối cùng ra khỏi đơn vị. Thông tư 05 đã hướng dẫn nhưng nói không rõ. Chỉ khi nào giá ra khỏi phạm vi DN đó thì mới được tính là giá đầu ra, đầu vào.

Vấn đề chính là việc xác định giá làm căn cứ tính thuế TTĐB đã tạo kẽ hở cho các DN. Hiện tại, không chỉ Sabeco mà còn nhiều DN trong ngành sản xuất nước giải khát khác cũng lập DN con để “đỡ” thuế cho DN mẹ.

Có thể thấy, Thông tư 05 có “lỗ hổng” để những người thực thi vận dụng cách nào cũng được.

Bộ Tài chính đã trình Chính phủ và Quốc hội biểu quyết Luật thuế TTĐB sửa đổi, bổ sung để bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/1/2016. Luật quy định nếu rơi vào gian lận thuế và trốn tránh thuế thì có quyền hồi tố để truy thu, thậm chí có quyền đưa ra tòa. Nhưng nếu các văn bản của Nhà nước chưa có quy định rõ ràng và còn gây nhiều cách hiểu khác nhau thì DN có thể làm đơn đề nghị KTNN và cơ quan thuế. Nếu kết quả kinh doanh đã thực hiện nghĩa vụ với cổ đông, các bên liên quan thì cơ quan thuế có thể xem xét miễn giảm bớt thuế, hoặc nộp thuế dần dần tùy trường hợp cụ thể.

Bà Trương Thị Việt Hương – Kiểm toán trưởng Kiểm toán nhà nước khu vực IV: Không xác định đây là chuyển giá

Bản chất thuế tiêu thụ đặc biệt đánh vào khâu sản xuất và xác định giá bán ra trong khâu cuối cùng của sản xuất. Hiện nay, theo mô hình sản xuất của Sabeco, TCty này đã thành lập Cty TNHH MTV thương mại Sài Gòn – Sabeco với 100% vốn từ Cty mẹ để tiêu thụ các sản phẩm của Sabeco. Sau đó, Cty TNHH MTV thương mại Sài Gòn – Sabeco lại thành lập các Cty con, Cty liên kết có số vốn đóng góp từ 90-95% vốn từ Cty mẹ. Có 10 Cty như vậy sau đó lại bán sản phẩm cho đại lý cấp 1. Mô hình sản xuất kinh doanh như trên của Sabeco là mô hình khép kín, không những Cty mẹ chi phối về vốn mà còn quyết định từ khâu nguyên liệu đầu vào, giá mua cho tới giá bán ra, kể cả phần bán cho đại lý cấp 1… Lợi nhuận cuối cùng của các Cty được chuyển về Sabeco. Chính vì vậy, Kiểm toán Nhà nước xác định khâu cuối cùng là ở các Cty thương mại khu vực trước khi bán ra cho đại lý nên chúng tôi truy thu thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2013 là 408 tỷ đồng. Sabeco phải có trách nhiệm thực hiện kiến nghị của kiểm toán Nhà nước.

Nếu xét từng đơn vị thì có thể nói là hình thức chuyển giá nhưng xem kết quả quá trình của Sabeco thì lợi nhuận thu được sau khi xác định giá tính thuế, lợi nhuận thu được, các Cty con, cháu lại này chuyển về cho Cty mẹ là Sabeco nên chúng tôi không xác định đây là chuyển giá.

Rõ ràng đây là lỗ hổng chính sách vì thông tư 05 năm 2012 của Bộ Tài chính và Công văn của Tổng cục thuế không hướng dẫn cụ thể giá tính thuế trong trường hợp Cty thương mại là Cty con của cơ sở sản xuất và Cty thương mại là Cty con của cơ sở sản xuất. Chính vì lỗ hổng này nên Kiểm toán Nhà nước đã phát hiện ra và kiến nghị Bộ Tài chính xem xét sửa đổi chính sách. Khi nghị định hướng dẫn Luật thuế tiêu thụ đặc biệt được ban hành thì cần phải hướng dẫn chi tiết giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt đối với hai trường hợp nêu trên.