Xã hội hóa ngành hàng không: Bổ sung nguồn lực, nâng tầm chất lượng
Cập nhật: 13/4/2015 | 9:23:46 AM
Thị trường hàng không dân dụng Việt Nam đang được Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (IATA) đánh giá là 1 trong 10 thị trường có tốc độ phát triển nhanh nhất thế giới trong giai đoạn 2013 – 2017. Đó cũng sẽ là cơ hội để xã hội hóa ngành hàng không. Đây là khẳng định của ông Lại Xuân Thanh – Cục trưởng Cục Hàng không dân dụng VN với DĐDN.
Theo ông Lại Xuân Thanh, để đáp ứng nhu cầu phát triển hạ tầng, việc thu hút nguồn vốn khu vực tư nhân trong và ngoài nước là một nhu cầu cấp thiết. Giai đoạn 2015-2020, tổng nhu cầu vốn đầu tư cho kết cấu hạ tầng hàng không là hơn 230.000 tỷ đồng. Dự kiến, hơn 110.000 tỷ đồng huy động nguồn vốn góp cổ phần và vốn theo phương thức hợp tác công tư - PPP (48,4%).
- Theo ông, hành lang pháp lý để xã hội hóa các cảng hàng không của VN đã đáp ứng được chưa?
Hệ thống pháp luật để đáp ứng yêu cầu xã hội hóa kết cấu hạ tầng giao thông nói chung, hạ tầng hàng không nói riêng về cơ bản đã khá hoàn thiện từ Hiến pháp, Luật Đầu tư, Luật Xây dựng, Luật Đất đai, Luật Đầu tư công… Đặc biệt Luật Hàng không dân dụng sắp có hiệu lực vào 01/7/2015 cùng nhiều văn bản hướng dẫn sắp được ban hành và đi vào cuộc sống. Tất cả những vấn đề đặc thù của hàng không dân dụng sẽ được thể chế hóa trong Luật Hàng không dân dụng và các văn bản sắp được ban hành.
- Đặc thù của kết cấu hạ tầng hàng không chính là các yếu tố an ninh, ông có ý kiến thế nào về vấn đề này?
Một trong những đặc thù của hàng không VN là tất cả các sân bay đều dùng chung hàng không dân dụng và quân sự. Nhiều sân bay nằm trong thế trận phòng thủ quan trọng của đất nước. Xã hội hóa cảng hàng không phải làm sao không ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng cũng như an toàn bay.
Có nhiều lĩnh vực sẽ không xã hội hóa như: Hệ thống điều hành bay của chúng ta là một bộ phận của quản lý vùng trời. Những lĩnh vực quản lý bay cơ bản như dịch vụ không lưu, tìm kiếm cứu nạn, quản lý luồng không lưu, thông báo tin tức hàng không là những lĩnh vực sẽ do nhà nước quản lý 100%. Chúng ta cũng phải xác định sân bay nào có vị trí quan trọng đến an ninh quốc phòng để có cơ chế cụ thể cho từng dự án, từng công trình. Xã hội hóa cũng phải phân biệt đâu là khu vực dân sự, đâu là khu vực quân sự.
- Ông đánh giá thế nào về tính công khai minh bạch trong đấu thầu các cảng hàng không?
Hệ thống pháp luật chung đối với xã hội hóa kết cấu hạ tầng giao thông hiện nay khá hoàn chỉnh, trong đó có cả hàng không dân dụng. Ví dụ nhiều nhà đầu tư thì phải tổ chức đấu thầu công khai… Hàng không dân dụng cũng không có ngoại lệ về vấn đề công khai minh bạch thủ tục đấu thầu.
|
- Nhưng nhiều người lo ngại xã hội hóa hàng không sẽ chuyển từ hình thức độc quyền nhà nước sang độc quyền tư nhân?
Cảng hàng không sân bay thường có tính độc quyền đương nhiên. Ví dụ hãng hàng không muốn bay đến Hà Nội thì buộc phải qua sân bay Nội Bài mà không có lựa chọn khác. Chúng ta có nhiều hình thức xã hội hóa như BOT, BTO hay rồi góp vốn, mua cổ phần để quản lý và sử dụng hạ tầng đó... Nhưng yêu cầu đầu tiên đặt ra vẫn phải là không để các nhà đầu tư lợi dụng vị trí độc quyền. Ví dụ chúng ta có thể cho phép một hãng hàng không được nhượng quyền khai thác cảng hàng không. Nhưng để đảm bảo cạnh tranh lành mạnh thì phải có những hợp đồng ràng buộc.
Hệ thống pháp luật cũng quy định rất rõ ràng để tránh độc quyền. Đơn cử như việc Luật Đất đai quy định sổ đỏ chỉ giao cho cảng vụ hàng không. Cảng vụ sẽ ký hợp đồng cho thuê hoặc nhượng quyền để DN sử dụng. Việc chuyển nhượng quyền quản lý kinh doanh không liên quan đến đất. Ngoài ra, nhiều vấn đề khác do nhà nước quản lý như cấp phép bay. Cảng đó không được phép cho ai bay hay bay đến giờ nào… Bộ GTVT quyết định toàn bộ, DN cảng không có quyền can thiệp vào những việc này. Hay những vấn đề về giá dịch vụ hàng không và phi hàng không nằm trong khung do Bộ GTVT quyết định. Các loại phí do Bộ Tài chính quy định. Những quy định này sẽ đảm bảo không có độc quyền đối với các DN và tạo cạnh tranh lành mạnh. Ngoài ra, trong quá trình hoạt động vẫn phải có sự giám sát để không ai có thể lách luật lạm dụng độc quyền được.
- Hiện nay đã có tiêu chí và nhà đầu tư chiến lược khi cổ phần hóa các cảng hàng không chưa, thưa ông?
TCty Cảng hàng không VN và Bộ GTVT đang trình phương án về tiêu chí nhà đầu tư chiến lược lên chính phủ. Dự kiến các tiêu chí nhà đầu tư chiến lược sẽ được trình trong tháng 4 này và hoàn thành cổ phần hóa cảng hàng không trong năm 2015. Một trong những chỉ đạo của Bộ GTVT là bắt buộc phải tìm được cổ đông chiến lược trước khi cổ phần hóa. Có rất nhiều nhà đầu tư muốn tham gia, kể cả nước ngoài như Tập đoàn ADP của Pháp và nhiều tập đoàn lớn của các quốc gia cũng mong muốn được tham gia.
Tuy nhiên, tiêu chí cổ phần hóa phải nhìn vào mục đích cổ phần hóa như vốn, tiếp đến là công nghệ quản lý, kinh nghiệm khai thác vận hàng cảng hàng không. Đặc biệt là vấn đề cạnh tranh, cảng hàng không thì phải cạnh tranh với các cảng hàng không trong khu vực, phải maketing để thu hút các hãng hàng không bay đến.
- Xin cảm ơn ông!
- Thị trường sơn bức tranh đa sắc
- Nghịch lý dưa hấu: Bò ăn phát bệnh, siêu đắt ở chợ
- Uống trà đá gây suy thận, ăn miến dai nhiễm độc nhôm?
- Doanh nghiệp Việt bỡ ngỡ với thị trường ASEAN
- Hành tây Đà Lạt ế hàng nghìn tấn, giá thấp kỷ lục
- Tỷ phú Thái thâu tóm ôtô Việt: Chờ thời xe giá rẻ?
- Bộ Công Thương mua 14 tấn dưa hấu giúp nông dân
- Loạn giá hạt mắc ca
- 26.000 tấn thịt trâu 'biến mất' sau khi nhập vào Việt Nam
- Phú Quốc xây casino cạnh resort Vinpearl
- Trâu thối, lợn sề về Việt Nam thành bò ngoại giá chát
- Chiêu "biến hình" của mía đường bẩn, nhập lậu
- Lời từ chối giá 900 tỷ đồng
- Giá muối xuống dưới 1.000 đồng một kg vẫn ế
- Doanh nghiệp lữ hành “tung” nhiều tour du lịch “hot”, giá rẻ dịp 30/4